Ossolińscy, Lubomirscy i Ryki: niegrodowe starostwo

Narcyz Witczak-Witaczyński/Wikimedia Commons

Zapraszamy do fascynującej podróży do Ryk – miasta położonego w sercu województwa lubelskiego.

REKLAMA

wiadomości

miasto

na sygnale

komunikacja

kultura

zdrowie

nieruchomości

biznes

Tego szukamy w Rykach

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Ryki, Ryki praca, Ryki pogoda, mechanik Ryki, parafia Ryki, tu Ryki.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Rykach, tutaj możesz przeczytać kilka słów o ich historii.

Uwiarygodnione i obfite dziedzictwo historyczne tego obszaru istnieje od XIV wieku, ale badania archeologiczne potwierdzają obecność ludzi na tych terenach już w epoce neolitu. W Drążgowie i Sobieszynie odkryto artefakty datowane na II wiek p.n.e., należące do kultury przeworskiej. W IX-X wieku w okolicach Dęblina rozwijały się osady związane ze szlakiem bursztynowym, prowadzącym od Morza Czarnego do Bałtyku. Niektóre z tych osad przekształciły się w późniejszych wiekach w miasta, takie jak Stężyca, odgrywając istotną rolę w ówczesnym państwie polskim.

W czasach staropolskich obszar obecnego powiatu ryckiego znajdował się na terenie ziemi stężyckiej, wyodrębnionej z wczesnośredniowiecznej kasztelanii sieciechowskiej. Ziemia ta była częścią staropolskiego województwa sandomierskiego. Pomimo niejasnych losów podziału administracyjnego, czasami ustępującej funkcji na rzecz ziemi radomskiej, przed upadkiem I Rzeczypospolitej terytorium dzisiejszego powiatu ryckiego należało do ziemi stężyckiej województwa sandomierskiego. Warto zaznaczyć, że obszar dawnej ziemi stężyckiej, funkcjonującej jak powiat, był większy niż obecny powiat rycki, obejmując także fragment terytoriów dzisiejszego powiatu łukowskiego (województwo lubelskie) i powiatu garwolińskiego (województwo mazowieckie). Niemniej tylko powiat rycki w całości leży na obszarze dawnej ziemi stężyckiej.

Powiat Rycki został utworzony 1 stycznia 1956 r. w ramach województwa warszawskiego. Składał się z 1 miasta i 24 gromad, które zostały przeniesione z powiatu garwolińskiego, obejmując miasto Dęblin oraz gromady Bazanów Nowy, Białki Dolne, Bobrowniki, Czernic, Grabów Szlachecki, Jagodne, Kłoczew, Korytnica, Moszczanka, Niwa Babicka, Nowodwór, Pawłowice, Rokitnia Stara, Rososz, Ryki, Sobieszyn, Stężyca, Strych (koło Tyrzyna), Swaty Trojanów, Ułęż, Wola Zadybska, Wola Życka i Zadybie Stare.

W chwili utworzenia powiatu, Ryki, będące stolicą powiatu, nie posiadały jeszcze praw miejskich, funkcjonując jedynie jako wieś (siedziba gromadzka). Prawa miejskie Ryki uzyskały 1 stycznia 1957 r. Wówczas również gromadę Strych wyłączono z powiatu ryckiego, przywracając ją do powiatu garwolińskiego. 31 grudnia 1959 r. do powiatu ryckiego dołączono gromadę Walentynów, przeniesioną z powiatu łukowskiego.

Po zniesieniu gromad i przywróceniu gmin 1 stycznia 1973 r. powiat rycki został podzielony na 2 miasta i 6 gmin: Ryki, Dęblin, Kłoczew, Nowodwór, Ryki, Stężyca, Trojanów i Ułęż. W wyniku reformy administracyjnej w 1975 r. obszar zlikwidowanego powiatu ryckiego został przyporządkowany głównie do nowego, mniejszego województwa lubelskiego, z wyjątkiem gmin Kłoczew i Trojanów, które włączono do województwa siedleckiego.

W 1999 r., w ramach kolejnej reformy administracyjnej, przywrócono powiat rycki, tym razem w województwie lubelskim, ale o nieco mniejszym obszarze niż w 1975 r. Gmina Trojanów pozostała w powiecie garwolińskim (woj. mazowieckie), natomiast gmina Kłoczew wróciła do powiatu ryckiego, znajdując się po raz pierwszy na Lubelszczyźnie. W 1992 r. miasto i gminę Ryki połączono w jedną gminę miejsko-wiejską Ryki. Porównując obszar dzisiejszego powiatu ryckiego z obszarem z 1954 r., zauważalne jest, że niektóre obszary dawnego powiatu ryckiego znajdują się obecnie w powiecie garwolińskim (woj. mazowieckie), w gminach Trojanów i Maciejowice.